Ön Ergenlik: Çocukluktan Gençliğe Geçişin Eşiği
“Ön ergenlik dönemindeki çocukları olan ailelerin en çok zorlandığı sorular: Bu davranış normal mi? Biz nerede hata yapıyoruz?”
Ön ergenlik (10-12 yaş arası), çocukluk döneminin sonu ve gençliğin başlangıcıdır. Bu dönemde bedensel ve ruhsal değişimler hızlıdır; kimi zaman sancılı, kimi zaman heyecan vericidir.
Kızlarda genellikle 9-10, erkeklerde ise 11-12 yaşlarında başlayan puberte (görünür ergenlik belirtileri) ile birlikte, fiziksel farklılıklar netleşir ve sosyal-duygusal gelişim de hız kazanır.
Bu dönemde neler gözlemleriz?
- Boy ve kilo artışları, vücut hatlarının belirginleşmesi
- Kemik-kas koordinasyonu tam oturmadığı için “sakarlık”
- Hareketli oyunlar, grup sporları ve sosyal etkinliklere ilgi
- Arkadaş grubuna kabul ve akran ilişkilerinde hassasiyet
- Karşı cinsle ilişkilerin şekillenmeye başlaması
- Anne-babadan duygusal uzaklaşma
- Değerlere, kurallara ve kimlik gelişimine dair sorgulamalar
- Ruh halinde ani değişimler, alınganlık ve çatışmalar
Ailelerin sıkça dile getirdikleri:
- “En ufak şeye sert tepki veriyor.”
- “Ders çalışmıyor, sorumluluk almıyor.”
- “Her istediğini yaptırmak istiyor.”
- “Bize karşı geliyor, sürekli alıngan.”
Bu gözlemler aslında, çocuğun kimlik ve bağımsızlık yolculuğunun doğal parçalarıdır.
Cinsel gelişimle ilgili konuşulması gerekenler:
- Bedensel değişimlerin farklı hızlarda ve yaşlarda olabileceği
- Bu değişimlerden rahatsızlık duymamaları gerektiği
- Akran farklılıklarının normal olduğu
- Adet dönemi ve ıslak rüyalar sonrası kişisel hijyenin önemi
Ebeveynler için yaklaşım önerileri:
✔️ Etkili dinleyin. Çocuğunuzun anlaşılma ihtiyacını karşılayın.
✔️ Kararlara katılımını destekleyin. Bu, özgüveni ve sorumluluk duygusunu artırır.
✔️ Davranışı eleştirin, kişiliği değil. Yıkıcı etiketlerden kaçının.
✔️ Çatışmaları güç savaşına dönüştürmeyin. Önce dinleyin, sonra fikirlerinizi paylaşın.
✔️ Değer verdiğinizi hissettirin. Ergenlikte en büyük ihtiyaç, “önemli ve değerli olduğunu bilmek”tir.
Ön ergenlik dönemi, zorlu olduğu kadar bir o kadar da kıymetli bir süreçtir. Çocuğunuza bu yolculukta rehberlik edebilmenin yolu; sabır, anlayış ve iletişimden geçiyor.